در بازار کار امارات، قرارداد کاری نقش حیاتی در تعیین حقوق و تکالیف هر دو طرف – کارفرما و کارمند – ایفا میکند. آشنایی با انواع قراردادهای کاری در امارات و شرایط قانونی هر یک باعث میشود از تعارضات حقوقی جلوگیری شود و حقوق طرفین حفظ گردد. در این مقاله، ابتدا چارچوب قانونی قراردادهای کاری در امارات را بررسی میکنیم، سپس به مهمترین انواع قراردادها میپردازیم و در نهایت به نکات اجرایی و خطرات احتمالی اشاره خواهیم کرد.
شما میتوانید در کنار مطالعه این مطلب به سایر مطالب ما در حوزههای کار در امارات نظیر “بهترین سایتهای کاریابی در امارات (دبی و سایر امارت ها) در سال ۲۰۲۵” و “بهترین آژانسهای کاریابی در امارات (2025)؛ راهنمای جامع برای کارجویان فارسیزبان” سری بزنید.
تعاریف و چارچوب قانونی قرارداد کاری
قرارداد کاری (Employment Contract) در امارات یک سند قانونی است که شرایط کاری بین کارفرما و کارمند را مشخص میکند: موضوع کار، حقوق، ساعات کاری، مرخصی، دوره خاتمه، الزامات قانونی و … . این قرارداد باید مطابق با قانون کار امارات (Labour Law No. 8 of 1980) تنظیم شود.
طبق قانون، هر کارمند باید قرارداد کاری داشته باشد و کار کردن بدون قرارداد ممکن است برای کارفرما جریمه داشته باشد.
قرارداد کاری ممکن است شامل بندهایی همچون: دوره آزمایشی، محرمانگی، عدم رقابت، نحوه خاتمه رابطه کاری، مرخصی سالیانه، و مزایای پایان خدمت باشد.
نقش وزارت منابع انسانی و امارات (MOHRE)
وزارت منابع انسانی و امارات (MOHRE) نهاد مسئول نظارت بر روابط کاری در حوزه قوانین کار امارات است. این وزارتخانه:
- از قراردادها و شرایط کاری مطابق قانون اطمینان حاصل میکند.
- سیستم حفاظت از دستمزد را اجرا میکند تا حقوق کارمندان به درستی پرداخت شود.
- در صورت بروز اختلاف بین کارفرما و کارمند، مداخله میکند و تصمیمات قانونی دارد.
- مجوزهایی برای استخدام پارهوقت یا چند قرارداد کاری صادر میکند، مشروط بر مطابقت با مقررات.
هر قرارداد کاری را بهتر است به وزارت ارائه دهید یا از طریق سیستمهای مورد تأیید وزارت ثبت کنید تا از بروز مشکلات قانونی جلوگیری شود.
انواع قراردادهای کاری در امارات
بر اساس مدت زمان و نوع کار، قراردادهای کاری در امارات به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
قرارداد محدود (Fixed-Term / Limited)
این قرارداد برای مدت زمان معین تنظیم میشود. مثلاً برای پروژهای محدود یا زمانی مشخص.
ویژگیها و مقررات مهم:
- شامل تاریخ شروع و پایان مشخص است.
- معمولاً حداکثر تا ۳ سال تنظیم میشود، اما ممکن است کوتاهتر هم باشد.
- برای تمدید قرارداد، توافق دو طرف الزامی است و ممکن است تغییرات شرایط قرارداد داده شود.
- هنگام پایان قرارداد، بدون نیاز به اطلاع اضافی خاتمه مییابد مگر اینکه زودتر یکی از طرفین بخواهد پایان دهد.
- اگر بخواهند قرارداد را قبل از موعد پایان دهند، باید از قبل اطلاع داده شود و دلایل موجه ارائه شود.
- مزایای پایان خدمت (Gratuity): برای کارکنانی که مدت کار خود را کامل طی کردهاند، محاسبه مزایا بر اساس سالهای خدمت انجام میشود. مثلاً اگر بیش از ۵ سال باشد، ۲۱ روز حقوق برای هر سال؛ پس از ۵ سال، ۳۰ روز برای هر سال؛ و حداکثر تا دو سال حقوق پرداخت میشود.
قرارداد نامحدود (Unlimited)
در این قرارداد، هیچ تاریخ انتهایی تعیین نمیشود و رابطه کاری شامل مدت نامحدود است.
ویژگیها و مقررات مهم:
- روند خاتمه کار بر اساس دوره اطلاعرسانی است (Notice Period).
- دوره اطلاعرسانی معمولاً بین ۱ تا ۳ ماه است (بسته به توافق و سابقه کاری).
- اگر کارمند بخواهد استعفا دهد یا کارفرما بخواهد خاتمه دهد، باید مطابق مقررات اطلاع دهد.
- مزایای پایان خدمت تحت این قرارداد بر اساس سالهای خدمت محاسبه میشود و قوانین کاهش یا افزایش حقوق بستگی به مدت خدمت دارد:
– اگر کارمند قبل از ۵ سال استعفا دهد، پرداخت مزایا ممکن است کاهش یابد (بسته به مدت خدمت).
– پس از ۵ سال، مزایا طبق کامل محاسبه میشود.
قرارداد پارهوقت و موقتی (Part-Time / Temporary)
این قراردادها برای افراد یا پروژههایی با ساعت کاری محدود یا گاهی کارهای موقتی تنظیم میشوند.
ویژگیها و مقررات مهم:
- ساعات کاری محدود در قرارداد مشخص میشود.
- این قراردادها مجاز هستند برای مشاغل کوتاهمدت یا زمانی که نیازی به جذب دائم نیست.
- ممکن است کارمندی چند قرارداد پارهوقت داشته باشد، مشروط بر اینکه قوانین وزارت رعایت شود و اجازه رسمی گرفته شود.
- حقوق و مزایا به تناسب ساعات کاری محاسبه خواهد شد.
- محدودیتهایی وجود دارد مثلا دوره خاتمه یا تمدید باید مطابق مقررات وزارت انجام شود.
نکات مهم در قراردادهای کاری
برای اینکه قرارداد کاری معتبر، منصفانه و محافظ حقوق طرفین باشد، به نکات زیر توجه کنید:
دوره آزمایشی
- معمولاً دوره آزمایشی تا ۶ ماه مجاز است.
- در دوره آزمایشی، پایان قرارداد با اطلاع کتبی حداقل ۱۴ روز قبل امکانپذیر است.
- پس از اتمام دوره آزمایشی، این مدت جزو سابقه خدمت محسوب میشود.
دوره اطلاعرسانی
- برای خاتمه قرارداد، کارفرما یا کارمند باید مدتی را پیش از قطع همکاری اعلام کند — معمولاً بین ۱ تا ۳ ماه بسته به توافق یا سابقه کاری.
- قانون کار امارات حداقل دورههای اطلاعرسانی را تعریف میکند، اما قرارداد میتواند دوره بیشتری را تعیین کند.
محاسبه مزایای پایان خدمت
مزایای پایان خدمت یکی از مهمترین حقوقی است که قرارداد کاری باید آن را لحاظ کند:
- بر مبنای سالهای خدمت محاسبه میشود.
- در قرارداد محدود، اگر کار تا پایان آن ادامه یابد، مزایا بر اساس شرایط قانونی محاسبه میشود.
- در قرارداد نامحدود، اگر کارمند قبل از ۵ سال استعفا دهد، مزایا ممکن است کاهش یابد:
– ۱ تا ۳ سال: مزایا تا دو سوم ممکن است کاهش یابد.
– ۳ تا ۵ سال: مزایا ممکن است تا یک سوم کاهش یابد.
– پس از ۵ سال: مزایا به صورت کامل پرداخت میشود.
سوالات متداول
تفاوت اصلی بین قرارداد محدود و نامحدود چیست؟
پاسخ: قرارداد محدود تاریخ انتهایی مشخص دارد، اما قرارداد نامحدود برای مدت نامعلوم بسته میشود. هر دو نوع مشمول قوانین کار هستند، اما شرایط خاتمه و مزایای پایان خدمت متفاوتاند.
آیا یک فرد میتواند در امارات دو قرارداد کاری همزمان داشته باشد؟
پاسخ: بله، به خصوص در قرارداد پارهوقت، اگر مجوز وزارت منابع انسانی صادر شود و شرایط قانونی رعایت گردد.
دوره آزمایشی چقدر است؟
پاسخ: حد اکثر ۶ ماه و اگر یکی از طرفین بخواهد قطع رابطه در دوره آزمایشی کند، باید حداقل ۱۴ روز اطلاع کتبی دهد.
مزایای پایان خدمت چگونه محاسبه میشود؟
پاسخ: بر اساس سالهای خدمت است؛ در قرارداد محدود و نامحدود تفاوتهایی وجود دارد و اگر کارمند قبل از ۵ سال استعفا دهد، ممکن است مزایا کاهش یابد.
جمعبندی
قرارداد کاری در امارات یکی از اساسیترین ابزارها برای تنظیم رابطه بین کارفرما و کارمند است. شناخت انواع قراردادها (محدود، نامحدود، پارهوقت) و مقررات هر یک باعث میشود حقوق هر دو طرف رعایت شود و ریسک اختلافات کاهش یابد. توصیه میشود هنگام تنظیم قرارداد، از مشاور حقوقی یا وکیل متخصص کار استفاده کنید تا تمام بندها مطابق قانون باشد.